Việc cải tạo, xây mới các chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội mới chỉ đạt khoảng 1% do còn tồn tại rất nhiều khó khăn và vướng mắc.
Cải tạo, xây mới chung cư cũ chỉ đạt khoảng 1%
Trên địa bàn Hà Nội hiện có khoảng 1.500 chung cư cũ đang tồn tại. Trong đó có 6 nhà thuộc diện nguy hiểm cấp D, 200 nhà xuống cấp, hư hỏng ở cấp C và 137 nhà cấp B. Lãnh đạo thành phố đã liên tục đưa ra các mục tiêu và biện pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai việc cải tạo, xây mới chung cư cũ trên địa bàn.
6 công trình nguy hiểm cấp độ D gồm: Khu tập thể C1 Thành Công, đơn nguyên 1 chung cư 51 Huỳnh Thúc Kháng (phường Láng Hạ, quận Đống Đa), đơn nguyên 1, 2 G6A Thành Công (phường Thành Công), đơn nguyên 3 C8 Giảng Võ (phường Giảng Võ), đơn nguyên 1-3 tập thể Bộ Tư pháp (phường Cống Vị), đơn nguyên 1 nhà A Ngọc Khánh (phường Ngọc Khánh).
Tuy nhiên, theo thống kê của Sở Xây dựng Hà Nội, tính đến nay, mới chỉ có khoảng 1% số chung cư được cải tạo, xây mới. Nhiều hộ dân phải sinh sống trong các khu nhà đã xuống cấp, không đảm bảo điều kiện hạ tầng, phòng cháy chữa cháy, ảnh hưởng đến chất lượng sống cũng như an toàn tính mạng của chính người dân.
Theo kết quả công tác quy hoạch kiến trúc trên địa bàn năm 2019 do Phó Giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội Nguyễn Trọng Kỳ Anh báo cáo mới đây, thành phố đã giao 19 nhà đầu tư tự bỏ kinh phí để nghiên cứu, lên ý tưởng cải tạo, xây dựng lại 28 khu chung cư cũ. Sau đó, 2 chung cư cũ được bổ sung nâng tổng số chung cư lên 30 khu.
UBND thành phố yêu cầu các nhà đầu tư cần phối hợp với UBND các quận, phường để khảo sát việc lên ý tưởng quy hoạch theo 2 phương án. Phương án thứ nhất là tầng cao và chỉ tiêu dân số sẽ tuân theo đúng quy hoạch, quy chế cao tầng được duyệt. Phương án thứ hai là điều chỉnh chiều cao và chỉ tiêu để cân đối tài chính dự án. Hầu hết các nhà đầu tư đề xuất phương án 2 và tăng khung chiều cao so với quy định.
Đâu là vướng mắc?
Đối với việc cải tạo chung cư cũ, ông Nguyễn Chí Dũng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, Tổ phó Tổ chuyên gia nghiên cứu về cải tạo xây dựng mới chung cư TP. Hà Nội cho biết, khó khăn nhất là vướng về dân số. Phần lớn chung cư cũ đều thuộc khu vực nội đô nên số dân ở chung cư sau khi cải tạo bị giới hạn. Một trở ngại khác là vấn đề đền bù.
Ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cũng nhấn mạnh, khâu bố trí tạm cư đang gặp phải vướng mắc. Liên quan đến vấn đề này là niềm tin của người dân vào năng lực tài chính và kinh nghiệm của nhà đầu tư. Vì vậy, các bộ, ngành, doanh nghiệp, các nhà khoa học và người dân cần vào cuộc và chung tay trong việc cải tạo chung cư cũ.
Cũng đưa ra 2 vấn đề quan trọng nhất của việc cải tạo chung cư cũ, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Việt Nam cho rằng, vấn đề thứ nhất là hệ số đền bù để thỏa thuận với cư dân, nhất là tầng 1. Hệ số đền bù là bao nhiêu? Một điều bất hợp lý là người dân đòi đền bù gấp rưỡi, gấp đôi dù không mất tiền xây dựng. Bên cạnh đó, ông Hiệp bày tỏ băn khoăn về những căn hộ có diện tích chỉ khoảng 12m2: “Bây giờ dù có đền bù lên hệ số 2 thì vẫn chưa đủ theo quy định diện tích tối thiểu chung cư là 40m2. Từ diện tích đền bù lên đến diện tích tối thiểu theo quy chế ai sẽ trả tiền chênh lệch”.
Vấn đề thứ hai là việc đầu tư phải đảm bảo chỉ tiêu quy hoạch phát triển hạ tầng, không gây ách tắc, quá tải, nhưng với doanh nghiệp, họ chỉ thực hiện nếu thu được lãi 10% nên sẽ có sự chênh lệch giữa quy hoạch mà chủ đầu tư muốn và quy hoạch được duyệt. Ông Hiệp nói: “Nếu tăng chiều cao thì sẽ ách tắc. Nếu không cho tăng thì phải bù cho chủ đầu tư đất ở chỗ khác. Chính quyền cần phải vào cuộc với doanh nghiệp”.