Nhiều người Việt sẵn sàng chấp nhận đi vay hoặc ở nhà thuê đến khi tích góp đủ tiền mua nhà liền thổ, dù số tiền đó có thể đủ mua ngay một căn hộ chung cư. An ninh tốt, mức giá phong phú lại đủ tiện ích, nhưng điều gì khiến người dân chuộng nhà đất hơn chung cư?
Nhà là của mình, chung cư là của chung
Dân gian có câu “an cư lạc nghiệp” hay “thứ nhất dương cơ, thứ nhì âm phần”, đều là chỉ vị trí quan trọng đặc biệt của ngôi nhà. Bởi không chỉ phục vụ mục đích sinh tồn, ngôi nhà trong văn hóa người Việt xưa nay còn gắn liền với cách nghĩ, nếp sống, là tiền đề để phát triển kinh tế.
Sống trên đất của mình mới là của mình, sống trên đất của người khác (chung cư) không có giá trị vĩnh viễn cũng khiến nhiều người Việt chuộng ở nhà đất hơn chung cư. Nhất là gia đình có người lớn tuổi thường không thích ở chung cư bởi thiếu không gian riêng tư, lo sợ phát sinh rắc rối khi chung đụng với nhiều người.
Đồng thời, nhà đất cũng khiến người dân yên tâm hơn vì cảm giác được sở hữu 100%. Từ diện tích nhà ở đến sân vườn (nếu có) đều thuộc sở hữu riêng, do chính mình quản lý và toàn quyền quyết định. Chủ nhà có thể xây, sửa, thiết kế nội thất theo ý mình mình mà không cần phải hỏi ý kiến hay được sự đồng ý từ chính quyền địa phương hoặc chủ đầu tư (ngoại trừ một số khu vực có quy định về chiều cao công trình hoặc biệt thự, nhà phố trong dự án).
Trái lại, chữ “chung” trong chung cư lại biểu thị tính “sở hữu chung” khiến nhiều người Việt e ngại. Ở chung cư là sống trong một tập thể nên thường phải tuân thủ luật lệ chung của ban quản lý, cộng đồng dân cư. Chẳng hạn như không được sử dụng bếp than, không tụ tập khách khứa quá khuya gây ồn ào, phải hỏi ý kiến chủ đầu tư nếu muốn thay đổi thiết kế hoặc nâng cấp căn hộ…
Nhà là di sản kế thừa
Tâm lý phải mua nhà cho con, có nhà để làm di sản thừa kế đến nay vẫn ăn sâu trong suy nghĩ của nhiều cha mẹ Việt. Vì vậy, nhiều người khó chấp nhận việc tích góp cả đời mới mua được một căn hộ, tuy sở hữu lâu dài nhưng khi công trình hết niên hạn sử dụng sẽ phụ thuộc vào chính sách của địa phương. Chưa kể một số chung cư chỉ có quyền sở hữu 50 năm, 70 năm… Các chung cư sau khi xuống cấp người dân vẫn phải bỏ tiền sửa chữa, cải tạo nhưng lại không được chủ động như nhà đất vì đây là công trình của tập thể.
Trường hợp mua nhà để tính “chuyện trăm năm” sau này để lại cho con cháu thì việc lựa chọn mua nhà đất lại càng thêm thuyết phục. Vì việc chuyển nhượng nhà đất thay vì căn hộ khi đó sẽ tránh được các thủ tục phức tạp, rườm rà, giá trị tài sản sẽ được giữ ổn định hoặc tăng trong tương lai chứ không lo mất giá.
“Tấc đất tấc vàng”
Là một nước nông nghiệp nên từ xưa, “tấc đất tấc vàng” đã trở thành quan niệm xuyên suốt của nhiều thế hệ người Việt Nam. Không ít người dân thậm chí còn đo mức độ giàu có của đối phương dựa trên số thửa đất đang sở hữu. “Mua vàng thì lỗ, mua thổ thì lời”, phần lớn người Việt tin rằng đổ tiền vào nhà đất luôn mang lại sự an toàn, vì người thì tăng thêm chứ đất không thể sinh thêm nên càng ngày sẽ càng có giá.
Chứng kiến nhiều người ngẫu nhiên từ tay trắng thành tỷ phú sau 1 đêm nhờ đất tăng giá (do có quy hoạch nông thôn mới, chỉnh trang đô thị…) cũng khiến tâm lý này ngày một ăn sâu. Nhiều người dù đủ tiền mua căn hộ chung cư nhưng vẫn cố tích góp, thậm chí vay nợ để mua được nhà đất.
Ngoài ra, thị trường chung cư tại Việt Nam dù vẫn còn những hạn chế nhất định song ngày càng có bước phát triển đáng kể. Những vụ việc tranh chấp sở hữu chung – riêng, bất đồng về cách quản lý và cung ứng dịch vụ… khiến nhiều người dân cảm thấy trăn trở. Do đó, họ chọn cách tiết kiệm để mua được nhà riêng, hoặc ở nhà thuê đến khi nào tích góp đủ.
Có thể thấy rõ, xu hướng người Việt ưa chuộng nhà đất hơn căn hộ chung cư phần lớn ảnh hưởng từ tâm lý, quan niệm từ xưa. Tuy nhiên, hiện nay nhiều người Việt Nam, nhất là thế hệ trẻ đã có những thay đổi trong suy nghĩ và thị trường bất động sản cũng cho thấy loại hình căn hộ ngày càng thu hút hơn.
Ngoài ra, việc lựa chọn mua căn hộ chung cư hay nhà đất không chỉ đơn thuần phụ thuộc vào quan niệm, tâm lý mà còn phải cân nhắc đến khả năng tài chính, nhu cầu sử dụng cũng như mục đích mua bất động sản (để ở, cho thuê hay đầu tư) của mỗi cá nhân/gia đình.
